ΚΥΠΡΟΣ: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑΣ
ΤΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ ΤΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ: Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΗΣ ΛΑΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ
ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Η ΕΠΟΧΗ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ ΚΑΙ Η ΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤ (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ ΤΟΥ 2012)
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Από τότε που η Ελλάδα μπήκε στο Μνημόνιο (2010) σχολιαστές, δημοσιογράφοι και οικονομολόγοι εστίασαν την προσοχή τους στις αιτίες και τις επιπτώσεις του παραμερίζοντας καίρια θέματα όπως την απώλεια επιρροής των Eθνικών Kοινοβουλίων και την παράδοση της λαϊκής κυριαρχίας σε ξένους οργανισμούς που πράγματι κατευθύνουν την πορεία της ανθρωπότητας. Η σύγχρονη ιστορία της Ευρώπης καθορίζεται από τις αποφάσεις μη αιρετών αντιπροσωπων οι οποίοι υπηρετούν τα συμφέροντα συγκεκριμένων κοινοτικών οργάνων και αυτό συνέβαλε σημαντικά στον θρίαμβο του οικονομικού λόγου σε βάρους του πολιτικού.
Η ΑΠΟΤΥΧΗΜΕΝΗ ΕΘΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΛΑΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ
Τα διαδραματισθέντα της άνοιξης του 2012 έπαιξαν πρωταρχικό ρολο για τo μέλλον της Μεγαλονήσου. Στις 3 Μαΐου άρχισε η θητεία του νέου Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου κ. Πανίκου Δημητριάδη ενώ ο κ. Βάσος Σιαρλής αντικατέστησε στο Υπουργείο Οικονομικών τον κ. Κίκη Καζαμία που είχε παραιτηθεί για λόγους υγείας. Στο μεταξύ, η τραγική κατάσταση της Λαϊκής Τράπεζας χρειαζόταν αποτελεσματική αντιμετώπιση: στις 30 Απριλίου δημοσιοποιήθηκαν τα οριστικά αποτελέσματα του έτους 2011 τα οποία φανέρωσαν ότι το ποσοστό ρευστότητας σε ευρώ και ξένα νομίσματα (Tier Core 1) είχε αγγίξει το -0.6%. Mε τέτοια νούμερα ο οργανισμός αποκλειόταν από τον μηχανισμό νομισματικής πολιτικής και απαγορευόταν να χρηματοδοτηθεί από την ΕΚΤ. Κατά συνέπεια, οι κυπριακές αρχές διατύπωσαν τις εξής εναλλακτικές λύσεις με σκοπό την ανακεφαλαιοποίησή του:
A) Έκδοση κυβερνητικού χρεογράφου αξίας 2.5 δισεκατομμυρίων ευρώ που θα ανταλλασσόταν με μετοχές της τράπεζας
B) Σύναψη διακρατικού δανείου με την Ρωσία,
Γ) Προσφυγή στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF)
Δ) Συνδυασμός των παραπάνω μεθόδων.
Η ΕΚΤ απέρριψε την πρώτη υπόθεση επικαλούμενη ότι δε θα γινόταν πραγματική διοχέτευση κονδυλίων μέσω κρατικών ομολόγων. Επιπλέον, στις 8 Μαΐου ο διευθύνων σύμβουλος της Λαϊκής Τράπεζας κ. Χρήστος Στυλιανίδης προειδοποίησε τον κ. Δημητριάδη ότι η προγραμματισμένη αύξηση κεφαλαίου κατά 1.8 δισεκατομμύριο ευρώ δεν προσέλκυσε το επενδυτικό κοινό λόγω της πολιτικής αστάθειας της Ελλάδας μετά από τις βουλευτικές εκλογές της 6ης Μαΐου. Ως εκ τούτου η στήριξη του Κράτους αποτελούσε την μοναδική επιλογή προκειμενου να επιβιώσει ο όμιλος και η διαδικασία έπρεπε να ολοκληρωθεί μέχρι την 30η Ιουνίου που ήταν το χρονοδιάγραμμα ορισμένο από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών. Στις 14 Μαΐου ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου έδωσε πράσινο φως στην πρόταση η οποία συζητήθηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο τρεις μέρες αργότερα. Από τα πρακτικά της συνεδρίασης φαίνεται ξεκάθαρα πως η κυβέρνηση του ακελικού Δημήτρη Χριστόφια δεν έδειχνε πρόθυμη να απευθυνθεί στην ΕΕ:
Βάσος Σιαρλής (Υπουργός Οικονομικών): "Προσπάθησαν πολύ να μας σπρώξουν στο Μηχανισμό χθες. Ο τρόπος αυτός είναι τρόπος για να κλωτσήσουμε την μπάλα κάτω μέχρι τις 30.06.2012 και υπάρχει μια πιθανότητα να γλυτώσουμε".
Δημήτρης Χριστόφιας (Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας): "Εκείνο που θέλω να πω ξεκάθαρα είναι ότι βρίσκουμε έναν τρόπο μέχρι τις 30.06.2012, να νομίζουμε ότι θα γλυτώσουμε. Θέλω να είμαι σαφής ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου. Κατά 95%, για να μην πω περισσότερο, έχουμε σοβαρότατα προβλήματα και θα δεχτούμε ολομέτωπη αντεπίθεση από την αντιπολίτευση".
Στις 18 Μαΐου η Βουλή των Αντιπροσωπων υπερψήφισε την τροποποίηση του περί της διαχείρισης των χρηματοοικονομικών κρίσεων νόμου που προέβλεπε την εθνικοποίηση της Λαϊκής Τράπεζας μέσω κυβερνητικού δανείου αξίας 1.8 δισεκατομμυρίου. Στο τέλος του μηνός το Υπουργείο Οικονομικών έστειλε στην ΕΚΤ το περιεχόμενο της επικαιροποιημένης διάταξης για γνωμοδότηση και κατόπιν μερικών εβδομάδων ο εποπτικός φορέας επέκρινε την πρωτοβουλία της Λευκωσίας αιτιολογώντας την απόφασή του ως εξής:
A) Ανεπαρκής χρηματοδότηση σχετικά μετις ανάγκες του δεύτερου κυπριακού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος,
B) Παραβίαση του άρθρου 123 της Συνθήκης για την λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης του οποίου το κείμενο αναφέρεται παρακάτω:
Άρθρο 123
(πρώην άρθρο 101 της ΣΕΚ)
1. Απαγορεύονται οι υπεραναλήψεις ή οποιουδήποτε άλλου είδους πιστωτικές διευκολύνσεις από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ή από τις κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών, οι οποίες εφεξής αποκαλούνται "εθνικές κεντρικές τράπεζες", προς θεσμικά και λοιπά όργανα ή οργανισμούς της Ένωσης, κεντρικές κυβερνήσεις, περιφερειακές, τοπικές ή άλλες δημόσιες αρχές, άλλους οργανισμούς δημοσίου δικαίου ή δημόσιες επιχειρήσεις των κρατών μελών απαγορεύεται επίσης να αγοράζουν απευθείας χρεόγραφα, από τους οργανισμούς ή τους φορείς αυτούς, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ή οι εθνικές κεντρικές τράπεζες.
2. Η παράγραφος 1 δεν ισχύει για τα πιστωτικά ιδρύματα που ανήκουν στο δημόσιο, στα οποία οφείλουν να επιφυλάσσουν οι εθνικές κεντρικές τράπεζες και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα την ίδια μεταχείριση όπως και στα ιδιωτικά πιστωτικά ιδρύματα όσον αφορά τη διάθεση αποθεμάτων από τις κεντρικές τράπεζες.
Με λίγα λόγια, η ΕΚΤ υποψιαζόταν ότι ο περί της διαχείρισης των χρηματοοικονομικών κρίσεων νόμος συγκάλυπτε την διάσωση του Κυπριακού Δημοσίου εκ μέρους της Κεντρικής Τράπεζας. Ο Υπουργός Οικονομικών κ. Βάσος Σιαρλής αντιμετώπισε το θέμα στο Υπουργικό Συμβούλιο της 17ης Μαΐου: "Υπάρχει η πιθανότητα ότι θα έρθει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και θα μας πει - υπάρχει η πιθανότητα, δεν είναι σίγουρο ακόμη - ότι αυτό δεν είναι αποδεκτό και πρέπει να βάλετε μετρητά (cash), τότε θα δούμε πως θα το χειριστούμε. Επειδή η διαδικασία της έκδοσης αυτής των μετοχών θα διαρκέσει μέχρι τις 30.06.2012 υπάρχει αρκετός χρόνος μέχρι τότε για να διαφανεί πως θα χειριστούμε αυτή την υπόθεση". Η κυβέρνηση πλέον έπλεε σε ταραγμένα νερά.
ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΠΙΕΣΕΙΣ, ΤΟ ΡΩΣΙΚΟ ΔΑΝΕΙΟ ΚΑΙ ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΗΝ ΚΙΝΑ
Τον Ιούνιο του 2012 οι διεθνείς πιέσεις έγιναν ασφυκτικές. Στις 6 του μηνός το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ ζήτησε από τον κ. Πανίκο Δημητριάδη να καταστρωθεί ένα πλήρες σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης της Λαϊκής μέχρι την επόμενη εβδομάδα. Ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου απάντησε ότι βρίσκονταν σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις με την Ρωσία για δάνειο ύψους 3 δισεκατομμυρίων ευρώ που θα κάλυπτε μέρος του κεφαλαιακού ελλείμματος του οργανισμού. Στις 22 Ιουνίου η Fitch θα υποβάθμιζε τα κυπριακά ομόλογα σε σκουπίδια και ο κ. Δημητριάδης παρακάλεσε τον οίκο αξιολόγησης να αναβάλει την αντίστοιχη ανακοίνωση αφού οι διαβουλεύσεις με την Μόσχα ήταν καρποφόρες και τόνισε ότι μερικοί διεθνείς κερδοσκόποι είχαν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους για την Λαϊκή και η διαδικασία αναδιοργάνωσης της δραστηριότητας των τριών κυπριακών τραπεζών - Λαϊκή, Κύπρου και Ελληνική - στην Ελλάδα με σκοπό να αποφευχθεί η ενδεχομενη μετάδοση της χρηματοπιστωτικής κρίσης επρόκειτο να αποπερατωθεί. Ταυτοχρόνως, η κυβέρνηση χειριζόταν απαίσια το θέμα του διακρατικού δανείου: στις πρώτες συνομιλίες με τον Ρώσο πρεσβευτή ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Δημήτρης Χριστόφιας σημείωσε την ανάγκη να παραχωρηθούν 3 δισεκατομμύρια ευρώ. Πάντως, την στιγμή που έστειλε επίσημο έγγραφο το ποσό ανήλθε σε 9 δισεκατομμύρια. Ούτως η άλλως, τον ερασιτεχνισμό των Κυπρίων ιθυνόντων σε ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα τον αποκαλύπτουν τα πρακτικά του Υπουργικού Συμβουλιου της 25ης Ιουνίου του 2012:
Δημήτρης Χριστόφιας: "Σε ότι αφορά τις προσπάθειες είμαστε ακόμα στο ακουστικό με τους Ρώσους. Είχα χθες τον πρέσβη, ελπίζει ότι αυτήν την εβδομάδα θα δώσουν επίσημη απάντηση, απέστειλα επιστολή στον κ. Πούτιν προσωπικά".
Ο Πρόεδρος μπήκε σε επαφή και με το Πεκίνο: "Στείλαμε εσπευσμένα τον Νεοκλή - τον υπουργό Εμπορίου κ. N. Συλικιώτη, σημείωση του συντάκτη - στην Κίνα, υπάρχει μια τράπεζα που δουλεύει με δάνεια και επενδύσεις.....Αυτοί είναι έτοιμοι να μας στηρίξουν με 6 δισ. δάνειο, 3% επιτόκιο, αλλα να εξαγοράσουν και την Λαϊκή Τράπεζα, το 1.8 δισ. να το δώσουν, αλλα θέλουν και το αζημίωτο τους οι άνθρωποι, θέλουν να συνεταιρέψουμε σε δουλειές που έχουν σχέση με τους υδρογονάνθρακες, την ενέργεια. Εγώ δεν είμαι καθόλου εναντίον, για να πω την αλήθεια, καλώς να ορίσουν, το θέμα είναι να κάνουμε τα πάντα στο πλαίσιο της ένταξής μας στην ΕΕ......Στο μεταξύ είναι καλά, όμως, να εκφράσουμε αυτήν την πρόθεσή μας να συζητήσουμε με τους Ευρωπαίους εταίρους αυτό το θέμα της πιθανής ένταξής μας στο Μνημόνιο Στήριξης".
Ο Υπουργός Οικονομικών κ. Βάσος Σιαρλής του αποκρίθηκε ως εξής: "Εάν πάρουμε 9 δισ., βάζω το μίνιμουμ, από τους Ρώσους και εξαγορά της Λαϊκής Τράπεζας, γιατί να χρειαστούμε το Μνημόνιο;"
Στις 25 Ιουνίου η Fitch υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Κύπρου και το ομόλογο δεν μπορούσε πλέον να χρησιμοποηθεί για πράξεις νομισματικής πολιτικής μέσα στο Ευρωσύστημα. Η Ρωσία και η Κίνα αψήφησαν τα αιτήματα της Λευκωσίας και ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου κ. Πανίκος Δημητριάδης προχώρησε σε εξωπραγματικές εξασφαλίσεις για να κατευνάσει τις αγορές. Δεν έμεινε άλλη επιλογή από την προσφυγή στο Μνημόνιο Συναντίληψης με την Τρόικα (ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ).
Η ΧΑΡΙΣΤΙΚΗ ΒΟΛΗ ΤΗΣ ΕΚΤ: Η ΛΑΙΚΗ ΕΚΤΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Η επιδείνωση της κατάστασης της Λαϊκής δεν είχε τέλος αφού τον Ιούνιο του 2012 έφυγαν καταθέσεις ύψους 883.000.000 ευρώ. Ο κ. Δημητριάδης γνωστοποίησε στην ΕΚΤ ότι οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης δεν κατέληξαν σε πραγματικά αποτελέσματα υπογραμμίζοντας την αναγκαιότητα του Μνημονίου. Παρ'όλα αυτά, δικαιολόγησε την κρατική στήριξη στον όμιλο ως μέτρο προστασίας ενόψει της κατάρρευσης του τραπεζικού συστήματος. Στις 2 Ιουλίου το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ αποφάσισε τον οριστικό αποκλεισμό του ομίλου από τον μηχανισμό νομισματικής πολιτικής. Οι μάσκες άρχισαν να πέφτουν.
Στα επόμενα κείμενα θα εξεταστεί αναλυτικότερα ο ρόλος της ΕΚΤ.
Συντάκτης και εκφωνητής: Antonio Giovetti
Τεχνική υπηρεσία του blog: Sergio Tiki
Μαγνητοσκόπηση και ήχος: Aless Vill
Τεχνική υπηρεσία του blog: Sergio Tiki
Μαγνητοσκόπηση και ήχος: Aless Vill
Φωτογραφίες: Newsbomb.gr, Tovima.gr, financialpostbusiness.files.wordpress.com
Πηγές:
http://www.philenews.com/el-gr/top-stories/885/229025/ekthesi-gia-laiki-efthynes-se-christofia-orfanidi-dimitriadi
http://www.politis-news.com/cgibin/hweb?-A=279112&-V=articles
http://www.sigmalive.com/news/politics/181899/kyvernisi-dialefkansi-aition-katarrefsis-laikis
http://www.philenews.com/el-gr/oikonomia-kypros/146/229090/viktoras-dierevnountai-oi-plirofories-se-schesi-me-tin-katarrefsi-tis-laikis
http://www.sigmalive.com/news/local/181741/nyt-idea-tis-ekt-i-paroxi-ela-stin-xreokopimeni-laiki
http://www.sigmalive.com/news/politics/181787/ekthesi-tou-proedrikou-karfonei-xristofia-paniko-athanasio
http://www.politis-news.com/cgibin/hweb?-A=279170&-V=articles
http://www.philenews.com/el-gr/top-stories/885/229382/apokalyptoume-tin-ekthesi-tou-proedrikou-gia-laiki-pdf-ellinika
http://media.philenews.com/PDF/ekthesi_empisteytiko.pdf
http://www.philenews.com/el-gr/top-stories/885/229285/ekthesi-kata-parangelia-leei-o-christofias-gia-ton-ela-tis-laikis
http://www.sigmalive.com/news/local/182411/poios-egrapse-tin-perivoiti-ekthesi-gia-ti-laiki
http://www.philenews.com/el-gr/top-stories/885/229489/esoteriki-erevna-stin-kentriki-trapeza-gia-to-ela-sti-laiki
http://www.politis-news.com/cgibin/hweb?-A=279302&-V=articles
http://www.sigmalive.com/news/local/182486/panikos-pithani-zimia-sto-euro-apo-diarroes-gia-laiki
http://www.sigmalive.com/simerini/business/182766/epitelous-tha-to-psaksei-kai-i-kentriki
http://dealbook.nytimes.com/2014/11/18/europes-central-bank-defies-own-rules-in-cyprus-bailout/?_r=0
http://www.philenews.com/el-gr/top-stories/885/231794/katarrefsi-laikis-logo-aneparkeias-kentrikis-trapezas
http://www.philenews.com/el-gr/f-me-apopsi-eponymes-gnomes/385/231153/ta-krymmena-egklimata-kai-ta-fanera-anosiourgimata
http://dealbook.nytimes.com/2014/11/18/cyprus-government-report-points-fingers-on-bank-collapse/?_r=0
http://www.laiki.com/EN/News/Documents/AnnualFinancialStatement2011EN.pdf
https://www.documentcloud.org/documents/1363436-documents-on-eurozone-banking-crisis.html
http://www.cyprusnet.gr/latestnews/newsid510/1007
http://www.cylaw.org/nomoi/arith/2012_1_49.pdf
https://www.ecb.europa.eu/ecb/legal/pdf/en_con_2012_50_f_sign.pdf
http://www.icn.com/en/marketnews/2012/06/25/fitch-downgraded-junk-fitch-/index.html
http://olympia.gr/2012/06/30/%CF%87%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CF%8C%CF%86%CE%B9%CE%B1%CF%82-%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%B1%CF%80%CE%B5%CF%85%CE%B8%CF%85%CE%BD%CE%B8%CE%AE%CE%BA%CE%B1%CE%BC%CE%B5-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%81%CF%89/
https://www.ecb.europa.eu/ecb/legal/pdf/c_32620121026el.pdf
No hay comentarios:
Publicar un comentario